Hệ thống phanh tự động khẩn cấp AEB (Autonomous Emergency Braking) là công nghệ an toàn trên xe ô tô có khả năng ngăn chặn một vụ tai nạn đến từ phía sau hay giảm thiểu tốc độ nếu xảy ra va chạm.
1. Chức năng của hệ thống phanh tự động khẩn cấp AEB (Autonomous Emergency Braking)
– Giúp cảnh báo cho lái xe về một vụ va chạm sắp xảy ra, đồng thời giúp lái xe phanh với một lực tối đa.
– Hoặc tự động phanh xe ô tô trong tình huống nguy cấp.
Lưu ý: Hệ thống phanh AEB được chế tạo chỉ để hỗ trợ lái xe ô tô trong những tình huống khẩn cấp và người điều khiển xe luôn phải chịu trách nhiệm nếu không may xảy ra tai nạn.
2. Các loại AEB
Hệ thống phanh tự động khẩn cấp AEB sử dụng cảm biến radar, laser hay camera nhằm quan sát và phát hiện các nguy cơ tiềm ẩn có thể xảy ra va chạm với các phương tiện khác, khách bộ hành hoặc các mối nguy hiểm.
Tuy AEB có nhiều loại nhưng hầu hết đều đưa ra các cảnh báo bằng hình ảnh, âm thanh hoặc rung tay lái hoặc bằng cả 3. Trong trường hợp lái xe ô tô không phản ứng lại các cảnh báo, AEB sẽ tự động phanh. Ngoài ra, một số hệ thống AEB còn có có thể căng dây đai an toàn giúp giảm thiểu tổn thương cho hành khách.
Và hệ thống AEB sẽ tự động tắt nếu phát hiện tài xế bẻ tay lái chuyển hướng di chuyển.
Hệ thống ngăn ngừa va chạm chia làm 3 loại chính:
– Hệ thống ngăn ngừa va chạm ở tốc độ thấp: Phiên bản này có chức năng ngăn ngừa va chạm xảy ra ở tốc độ thấp, đặc biệt là ở trong thành phố nhưng có thể gây chấn chấn thương cột sống, đốt sống cổ dẫn đến tử vong. Phanh AEB loại này có thể phản ứng đối với các xe ô tô khác, tuy nhiên, lại hoàn toàn không nhạy đối với khách bộ hành và các phương tiện khác. Tùy vào từng phiên bản, radar có thể quét ở phía trước xe từ 8-10 m và ngăn ngừa va cham khi di chuyển ở tốc độ 30 – 50 km/h.
– Hệ thống ngăn ngừa va chạm ở tốc độ cao: Phiên bản này thường dùng radar tầm xa có thể quét các xe khác ở phía trước cách khoảng 200 m ở tốc độ lên đến 80 km/h.
– Hệ thống ngăn ngừa va chạm với khách bộ hành: Phiên bản này sẽ sử dụng kết hợp camera và radar để phát hiện khách bộ hành qua hình dáng và đặc điểm của người đi bộ. Sau đó sẽ tính toán tốc độ của xe để xách định xem có tiềm ẩn nguy hiểm hay không.
Tấ nhiên, cả 3 loại hệ thống ngăn ngừa va chạm trên không loại trừ lẫn nhau. Thực tế, có hệ thống AEB chỉ có thể tránh va chạm ở tốc độ thấp nhưng lại có loại kết hợp cả 3 loại ngăn ngừa trên (ở tốc độ thấp/cao và khách bộ hành).
3. Vì sao xe ô tô cần được trang bị hệ thống AEB ?
Theo Viện Bảo hiểm an toàn giao thông quốc gia Mỹ – IIHS, công nghệ phanh khẩn cấp có thể giúp ngăn chặn 20% vụ va chạm xảy ra. Tại Mỹ, mỗi năm có khoảng 5 triệu vụ va chạm, do đó, công nghệ ô tô mới này đã ngăn chặn khoảng 1 triệu vụ va chạm/ năm.
Trong khi đó, Cơ quan an toàn giao thông quốc gia Mỹ – NHTSA cho biết năm 2012 ghi nhận 1.705 người tử vong và 547.000 người bị thương do va chạm xảy ra từ phía sau xe ô tô. Tuy nhiên, nếu mỗi xe ô tô đều được trang bị hệ thống phanh tự động khẩn cấp thì có thể ngăn chặn hoặc giảm đến 87% số tử vong và bị thương.
Năm 2013, theo kết quả nghiên cứu của chính quyền Úc, hệ thống AEB giúp ngăn ngừa được 35% va chạm từ phía sau và 53% va chạm được giảm nhẹ.
Mới đây nhất, đã có 20 nhà sản xuất ô tô ở Mỹ cam kết sẽ đưa hệ thống phanh tự động khẩn cấp AEB thành trang bị tiêu chuẩn cho tất cả các mẫu xe vào năm 2022.
4. Các tên khác của hệ thống phanh tự động khẩn cấp AEB
– Pre Sense Plus (Audi)
– Driving Assistant Plus (BMW)
– PRE-SAFE Brake (Mercedes-Benz)
– City Emergency Braking (Volkswagen)
– Collision Mitigation Braking System (Honda)
– Pre-collision Safety System with Brake Assist (Lexus)
– Smart City Brake Support (Mazda)
– Forward Collision Mitigation (Mitsubishi)
– Pre-Collision Braking System (Eyesight) (Subaru)
– Pre-Crash Safety System (Toyota)
– Active City Stop (Ford)
– City Collision Mitigation (Mini)
– City Safety (Volvo)
4. Một số điều cần biết về hệ thống phanh tự động khẩn cấp AEB
– AEB có thể hoạt động trên nhiều địa hình khác nhau?: AEB hoàn toàn có thể hoạt động trên nhiều địa hình khác nhau, tuy nhiên, khoảng cách dừng xe ô tô sẽ khác nhau căn cứ vào tình trạng đường.
– AEB có thể hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết ?: AEB cũng có thể hoạt động dưới mọi điều kiện thời tiết. Thực tế, khi đường trơn trượt thì khoảng cách dừng xe ô tô có thể tăng lên. Hoặc trong điều kiện thời tiết sương mù, nắng chói thì khả năng phát hiện các mối nguy hiểm sẽ bị ảnh hưởng.
– AEB có hoạt động khi ô tô đang lùi?: Công nghệ AEB được thiết kế để tránh các va chạm ở phia trước và tính năng này không phanh khi bạn đang lùi xe. Các chuyên gia kinh nghiệm về sử dụng ô tô cho biết, bạn có thể trang bị các công nghệ khác giúp ngăn ngừa va chạm khi đang lùi xe như cảm biến lùi hay camera lùi.
– AEB hoạt động hiệu quả nhất khi ô tô chạy ở tốc độ nào?: Mỗi nhà sản xuất sản xuất ô tô lại đưa ra phạm vi hoạt động hiệu quả của AEB. Do vậy, bạn cần tham khảo các hướng dẫn sử dụng chi tiết.
– AEB có thể tránh va chạm với người, động vật và các đối tượng khác?: Tùy vào từng loại AEB mà hệ thống có thể bảo vệ người, động vật và các đối tượng khác. Dẫu vậy, AEB lại rất đa dạng nên các lái xe nên tìm câu trả lời này ở nơi bán xe hay ở sách hướng dẫn sử dụng.
– AEB có thể hoạt động khi xe ô tô đang kéo moóc?: Câu trả lời là có nhưng khoảng cách dừng xe sẽ dài hơn và có thể không tránh được va chạm song vẫn có thể giảm tốc độ khi xảy ra va chạm.
– Có thể tắt AEB?: Tùy vào các nhà sản xuất nhưng thường thì AEB có thể tắt được. Các tài xế kinh nghiệm về lái xe ô tô cho biết AEB sẽ tự động mở mỗi khi ô tô khởi động lại và tham khảo thêm hướng dẫn sử dụng.
– Có thể lắp đặt AEB cho xe đã sử dụng ?: Không thể lắp đặt AEB cho xe đã sử dụng vì không bảo đảm. Bạn hãy chắc chắn rằng AEB là trang bị tiêu chuẩn hay trang bị tùy chọn ngay từ thời điểm chọn mua xe ô tô.
– Hệ thống AEB có được bảo hành không?: Tùy vào các nhà sản xuất và có thể hỏi ngay ở đại lý.
5. Hỗ trợ phanh khẩn cấp Emergency Brake Assist không giống với AEB
Hệ thống hỗ trợ phanh khẩn cấp Emergency Brake Assist (hay còn gọi là trợ lực phanh BA) hoàn toàn không giống với AEB. Mục đích và công nghệ của 2 công ngệ này hoàn toàn khác nhau. AEB giúp hỗ trợ lái xe khi không kịp phanh. BA không có khả năng phát hiện các mối mối nguy hiểm như AEB mà chỉ hỗ trợ lái xe khi hoảng loạn đạp phanh không đủ lực.
Tuy nhiên, hệ thống AEB hầu hết đều sử dụng công nghệ Emergency Brake Assist để giúp tự động phanh xe với lực tối đa.
6. Kiểm soát hành trình thích ứng Adaptive Cruise Control – ACC không giống với AEB
Kiểm soát hành trình thích ứng – ACC là bản nâng cấp của hệ thống kiểm soát hành trình Cruise Control. Hệ thống Cruise Control giúp duy trì tốc độ nhất định của xe ô tô do lái xe ấn định dù lên hay xuống dốc, trong khi đó, ACC được bổ sung thêm tính năng giảm tốc khi phát hiện ở phía trước có xe đang chạy chậm hơn, đồng thời duy trì khoảng cách thích hợp.
Hệ thống AEB lại là bản nâng cấp của hệ thống Cảnh báo Va chạm phía trước đi kèm tính năng tự động phanh khẩn cấp khi phát hiện nguy cơ xảy ra va chạm.