Sự góp mặt của rẻ quạt trong các bài thuốc Đông y mang tác dụng giải độc, tiêu đờm, thanh hỏa, chữa bệnh về đường hô hấp hữu hiệu như ho, khó thở, đau họng viêm amidan. Ngoài ra, vị thuốc chữa sốt, sưng vú do tắc tia sữa, đại tiện không thông, chữa rắn cắn.
Nhắc đến cây rẻ quạt, có lẽ trong chúng ta đã không còn quá xa lạ khi bắt gặp chúng trong vườn cây cảnh của nhiều gia đình. Ngoài chức năng làm cảnh, rẻ quạt còn được coi như một loại thuốc nam cực kỳ tốt cho sức khỏe.
Hãy cùng theo dõi bài viết này của backhoa.net để nắm bắt ngay các bài thuốc chữa bệnh tuyệt vời từ cây rẻ quạt bạn nhé!
Mẹo trị bệnh bằng cây rẻ quạt
Viêm họng thực sự trở thành nỗi ám ảnh của nhiều gia đình, nhất là những nhà có trẻ nhỏ hay người cao tuổi. Đối với nhà chị H (Ninh Bình) cũng vậy.
Sống trong một gia đình đa thế hệ, việc chăm lo đến đời sống, sức khỏe cho mọi thành viên luôn khiến chị H cảm thấy mệt mỏi, kiệt sức. Đặc biệt, mỗi khi thay đổi thời tiết đứa con nhỏ 2 tuổi của chị, cùng bố chồng đã già yếu liên tục gặp vấn đề về họng.
“Cứ vài tháng con và bố chồng lại tái phát bệnh với các biểu hiệu đau rát cổ họng khi nuốt, ho dai dẳng. Áp lực cuộc sống, công việc ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý của tôi. Dù đã từng thử qua rất nhiều giải pháp điều trị khác nhau, nhưng đều không cải thiện tình hình.” – Chị H tâm sự.
Trong lúc rối bời, được người đồng nghiệp mách nước sử dụng cây rẻ quạt Nhật Bản chữa viêm họng. Ban đầu chị H lưỡng lự vì đã dùng không ít bài thuốc nam nhưng không thu được gì, song kết quả cuối cùng lại làm chị bất ngờ.
Với bố chồng, chị lấy rễ cây rẽ quạt khô cho ông nhai cùng chút muối, nuốt nước vài lần mỗi ngày đã sát trùng vòm họng cực tốt, giảm các cơn ho đau đớn. Trong khi đó, về phần con nhỏ chị lại dùng lá sắc nước cho con uống.
Sau một thời gian ngắn, bệnh đã thuyên giảm đáng kể ở mọi người, khiến gia đình chị H luôn vui vẻ tận hưởng cuộc sống.
Lưu ý khi dùng cây rẻ quạt
Khác với trường hợp kể trên, anh Lê Vĩnh H.. tại Hà Nội cũng đã sử dụng cây rẻ quạt để chữa viêm họng. Song do dùng liều lượng quá nhiều đã gây nóng, bỏng rát, phồng rộp miệng.
Do đó, bạn nên cân nhắc trước khi quyết định chọn thảo dược chữa bệnh. Rẻ quạt tươi chỉ nên dùng 5-7g là đủ cho người trường thành, trẻ nhỏ nên rút bớt liều lượng.
Nếu qua thời gian dài không thấy bệnh chuyển biến, cần đến ngay cơ sở y tế để thăm khám, nhận tư vấn phương pháp điều trị hợp lý.
Để tìm hiểu rõ hơn về đặc điểm, công dụng của rẻ quạt, cách thức sử dụng đạt kết quả cao nhất, bạn hãy theo dõi tiếp những thông tin sau đây nhé!
Cây rẻ quạt là cây gì
Cây rẻ quạt có tên khoa học Belamcanda sinensis (L) DC, thuộc họ lay ơn, còn được gọi với tên khác như cây lưỡi đồng, xạ can. Loại cây có nguồn gốc từ Nhật Bản, Trung Quốc.
Đặc điểm cây rẻ quạt
Là thân cây thảo, rẽ quạt cao khoảng 0.5cm. Lá cây mảnh dẻ, rộng 2cm, dài 30cm. Các lá xen lẫn nhau để tạo thành mặt phẳng, xòe ra giống như quạt nên được gọi là cây rẻ quạt.
Hoa rẻ quạt mọc thành cụm, mỗi hoa có 6 mảnh vàng cam xen các đốm đỏ. Quà hình giống trứng chim sẻ, màu đen bóng.
Phân bố, thu hái, chế biến rẻ quạt
Cây rẻ quạt ở Nhật Bản, Trung Quốc, đến nay có mặt nhiều tại Việt Nam. Chúng mọc hoang dại nơi vùng đồi núi trung du, ven suối, ven sông, tìm thấy ở các tỉnh Lào Cai, Sơn La, Hòa Bình, một số vùng núi Hà Nội, Nghệ An hay Cần Thơ…
Toàn bộ các bộ phận cây từ rễ, thân, lá đều có thể dùng làm thuốc. Người ta thu hái vào mùa thu, đông.
Khi lấy về, tước lá, cắt rễ, đem rửa sạch đất cát, ngâm vào nước vo gạo 1 ngày đêm nhằm tẩy độc. Cuối cùng, dược liệu được thái mỏng, phơi khô để sử dụng làm thuốc tùy theo từng mục đích.
Thành phần hóa học của rẻ quạt
Những hoạt chất glucozit belamcandin, glucozit iridin, irisfloretin, shekanin, tectoridin được tìm thấy ở thân, rễ rẻ quạt tính năng chữa viêm họng, ho có đờm, viêm amidan, rối loạn tiêu hóa, làm lành vết thương ngoài da.
Bên cạnh đó còn chứa belamcandal, belamcandol A, desacetylbelamcandal.
Công dụng dược lý của cây rẻ quạt
Rẻ quạt vị đắng, tình hàn hơi độc, tác động trực tiếp vào 2 kinh là phế và can. Tác dụng cây rẻ quạt thanh nhiệt giải độc, tiêu viêm, hóa đờm, chữa nhiều bệnh lý về họng, tốt cho tiêu hóa.
Dịch chiết liều cao từ rẻ quạt còn ức chế các loại nấm da, kháng chủng virus đường hô hấp như khuẩn liên cầu, khuẩn bạch hầu, khuẩn bồ đào, khuẩn thương hàn.
Tác dụng của cây rẻ quạt
Hiện nay, rẻ quạt được trồng nhiều tại gia đình, trường học, bệnh viên, cơ quan, doanh nghiệp, vừa làm cảnh, vừa làm thuốc hỗ trợ trị bệnh hiệu quả.
Cả Đông y lẫn y học hiện đại đều chứng minh nghiên cứu vai trò của rẻ quạt trong việc chữa viêm amidan, viêm họng, viêm phế quản mãn tính, ho hen huyễn, ho có đờm, bí đại tiểu tiện, sưng vú, tắc tia sữa, trị trướng bụng…
Ngoài ra, thường xuyên súc miệng bằng nước rể quạt còn giúp làm sạch miệng, phòng ngừa nhiều bệnh viêm nhiễm răng miệng.
Cây rẻ quạt chữa bệnh gì
Khi đã biết được đặc điểm chi tiết của cây rẽ quạt, có lẽ bạn đang thắc mắc không biết thảo dược chữa bệnh như thế nào? Hãy cùng khám phá ngay thôi!
1. Chữa viêm họng
Dùng 5-6g lá hay củ cây rẻ quạt khô, đem sắc lấy nước uống 2-3 lần trong ngày. Hoặc giã nát lá cây, pha cùng nước, lọc nước cốt uống buổi tối, kiên trì đều đặn 3-5 ngày nhanh chóng giảm triệu chứng viêm họng.
2. Sát trùng vòm họng
Lấy rễ cây khô, nhai cũng chút muối, nuốt nước. Ngày thực hiện vài lần để làm sạch vòm họng, giảm sưng đau.
3. Chữa viêm họng mạn tính
Dân gian đã tận dụng tác dụng của cây rẻ quạt trong việc chữa viêm họng mạn tính. Bằng cách bạn lấy củ rẻ quạt cỡ to, đem rửa sạch, nướng chín rồi giã nát cùng 10g muối. Hỗn hợp cho vào lọ kín, hàng ngày lấy ra ngậm, nhai, có thế nuốt cả xác lẫn nước, dùng 2-3 lần/ngày, liên tục 3-5 ngày sẽ khỏi.
4. Trị viêm yết hầu thể nhẹ
Khi bạn nhận thấy yết hầu xuất hiện các triệu chứng sưng đau và nóng đỏ, hãy áp dụng bài thuốc với nguyên liệu: 9g rẻ quạt, 9g kim ngân hoa; thêm bạc hà, cam thảo, ngưu bàng tử mỗi loại 6g.
Cho tất cả vào sắc cùng 500ml nước, lấy còn 150ml, chia uống ngày 2 lần lúc còn ấm. Thời điểm phát huy tối đa hiệu quả là sau ăn sáng và tối, dùng liên tục 5-7 ngày.
5. Chữa ho dai dẳng lâu ngày, khó khỏi
Bài thuốc 1: Rẻ quạt, tử uyển, bán hạ, khoản đông hoa, sinh khương, đại táo, mỗi vị 10g; ngũ vị tử 3g, ma hoàng 7g, tế tân 3g. Lấy tất cả dược liệu cho vào sắc với 3 bát nước, để còn 1 bát, chia uống ngày 2 lần/ngày.
Bài thuốc 2: Dùng rễ rẻ quạt khô, dây cam thảo tơi, hạt đậu chiều sao vàng, mỗi vị 8g, thêm 10g sài đất khô. Nấu nguyên liệu cùng 400ml nước, khi còn khoảng 100ml chia uống hết trong ngày.
6. Trị hen suyễn ở trẻ
Cây rẻ quạt chữa bệnh gì ghi nhận sự tích cực trong quá trình điều trị hen suyễn ở trẻ nhỏ. Khi gia đình bạn có trẻ bị bệnh, hãy lấy: rẻ quạt, khoản đông hoa mỗi vị 6g; gừng tươi, ma hoàng mỗi vị 3g; bán hạ chế, tử uyển mỗi vị 9g; ngũ vị tử, tế tân mỗi vị 1,5g
Cho toàn bộ nguyên liệu cùng 3 bát nước vào sắc, còn 1 bát lấy uống 2 lần/ngày đến hết. Áp dụng bài thuốc đều đặn 7-10 ngày.
7. Chữa tắc tia sữa, rắn cắn
Chỉ cần lấy lá rẻ quạt rửa sạch, đem giã nát rồi lấy nước uống, phần bã đắp vào vị trí cần thiết như bầu vú hay vết thương rắn cắn là được.
8. Trị đại tiểu tiện không thông, bị quai bị
Dùng 10g rẻ quạt khô, sắc cùng 800ml để uống nước hàng ngày.
9. Trị tích nước trong bụng, khó tiểu
Giã 20g cây rẻ quạt tươi lấy nước uống cho đến khi đi tiểu được mới ngừng.
10. Điều trị viêm phế quản mãn tính
Các trường hợp bị viêm phế quản mãn tính, nên sắc nước uống mỗi ngày từ 5g rẻ quạt khô; cam thảo, hoàng cầm, cát cánh, mỗi vị 2g. Tình trạng bệnh sẽ có sự cải thiện sau một thời gian ngắn kiên trì áp dụng đều đặn.
Những ai nên dùng cây rẻ quạt
Khi cuộc sống hiện đại ngày càng phát triển, đồng nghĩa với việc môi trường sống của con người bị đe dọa bởi nhiều nguồn ô nhiễm khác nhau. Từ đó hình thành nhiều nguy cơ mắc bệnh nguy hiểm, khó khỏi cho dù thực hiện các biện pháp y học, sử dụng thuốc tây.
Đặc biệt, bị viêm họng là căn bệnh thường gặp nhất ở mọi đối tượng khi thường xuyên hít phải bầu không khí đầu khói bụi, thiếu trong lành.
Thậm chí, nhiều trường hợp bị nhờn thuốc, cứ vài tuần, vài tháng lại tái phát gây ra những bất tiện trong sinh hoạt, ảnh hưởng lớn đến tâm lý, công việc, cuộc sống. Tuy nhiên, có sự đồng hành của cây rẻ quạt, bạn sẽ không còn quá bận tâm đến vấn đề này.
Cây rẻ quạt ngoài khả năng bảo vệ cổ họng, chữa bệnh đường hô hấp, còn phù hợp cho người bị hen suyễn, rắn cắn, tắc tia sữa, bí đại tiểu tiện.
Đối tượng không nên dùng cây rẻ quạt
Những lợi ích tuyệt vời của cây rẻ quạt đối với sức khỏe đã được nghiên cứu khoa học chứng minh, cũng như người dùng ghi nhận hiệu quả.
Thế nhưng, đặc tính thảo dược hơi độc nên nếu quá lạm dụng về liều lượng, thời gian lâu ngày dễ khiến cơ thể bị hư yếu, sinh tiêu chảy. Vì vậy, người tỳ vị yếu, thể trạng hàn, tiêu chảy, khí huyết hư, phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ dưới 7 tháng tuổi không nên dùng.
Bởi mức độ lành tính, an toàn, đem lại kết quả chữa bệnh cao, rẻ quạt thực sự trở thành chọn lựa hàng đầu dành cho bạn và cả gia đình mỗi khi tiết trời thay đổi, thường xuyên gặp vấn đề xấu về cổ họng.
Tốt hơn hết, trước khi đưa ra quyết định sử dụng cây rẻ quạt trị bệnh, bạn nên đến thăm khám tại địa chỉ khám chữa bệnh chuyên nghiệp, nhận sự tư vấn hữu ích từ đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao. Từ đó, phòng tránh biến chứng nguy hiểm có thể xảy đến với cơ thể.