Túi khí là một trong những trang bị giúp bảo vệ tính mạng của người ngồi trên xe trong những va chạm. Tuy vậy, một trong những hiểu lầm tai hại về túi khí của người dùng là cho rằng túi khí bung trong tất cả các va chạm.
Túi khí chỉ nổ trong những tình huống va chạm nguy hiểm đến tính mạng của người ngồi trên xe
Với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, các hãng sản xuất ô tô đang ngày càng phát triển những hệ thống an toàn chủ động như chống bó cứng phanh ABS, cảnh báo chệch làn đường, cảnh báo va chạm với người đi bộ… giúp hạn chế tối đa những tai nạn giao thông. Tuy vậy, nếu những công nghệ này không thể ngăn cản được một vụ tai nạn thì hệ thống an toàn thụ động sẽ phát huy tác dụng, giúp bảo vệ tính mạng của người ngồi trên xe. Hệ thống an toàn thụ động bao gồm 4 bộ phận là thân xe có cấu trúc hấp thụ lực, dây đai an toàn, hệ thống căng đai khẩn cấp và các túi khí.
Khi xe va chạm vào vật thể khác, phản ứng của hệ thống an toàn thụ động sẽ tuân theo thứ tự thân xe với hệ thống khung gầm sẽ hấp thụ một phần lực, giảm lực tác động vào cabin. Tiếp đó, dây đai an toàn sẽ giữ cho hành khách không lao về phía trước do quán tính. Nếu va chạm không đe dọa đến tính mạng của người ngồi trong xe thì quá trình phản ứng an toàn sẽ dừng lại tại đây.
Trong trường hợp, các hệ thống cảm biến của xe xác nhận va chạm có thể ảnh hưởng đến tính mạng của người ngồi trong xe thì hai hệ thống còn lại là bộ căng đai khẩn cấp và túi khí sẽ được kích hoạt. Hai hệ thống này có tác dụng giúp cho người lái không đập mặt vào vô-lăng, bảng tablo hoặc kính lái.
Việc xe nhận biết được mức độ va chạm có thể ảnh hưởng đến tính mạng người trên xe là nhờ vào thông tin mà các cảm biến đặt phía trước và trên thân xe truyền về bộ điều khiển trung tâm ECU. Các thông tin này là tổng hợp của nhiều yếu tố như gia tốc dừng, độ hấp thụ lực, độ biến dạng và xê dịch của các bộ phận cố định ở trên xe. Nếu sau khi phân tích, tính toán những thông tin này mà ECU xác nhận vụ va chạm chưa gây nguy hiểm đến tính mạng của người ngồi trong xe thì túi khí sẽ không nổ.
Tuy vậy, trên thực tế cũng có nhiều vụ tai nạn mà đầu xe bị nát, các bộ phận cũng bị biến dạng nhưng túi khí vẫn không bung. Điều này không có nghĩa là túi khí trên xe hoạt động không hiệu quả mà đôi khi dù đầu xe có bị đâm nát nhưng tính mạng của người ngồi trong xe vẫn không bị đe dọa. Các vật liệu như nắp capo, lưới tản nhiệt, đèn pha rất dễ bị biến dạng dù chỉ là va chạm nhẹ. Bên cạnh đó, việc thân xe (đầu xe) biến dạng cũng có nghĩa là một lượng lớn lực đã bị hấp thụ để không còn đủ mạnh tác động lên cabin nữa.
Nếu túi khí nổ khi xe va chạm vào gốc cây thì người trong xe sẽ gặp nguy hiểm khi xe đối đầu với xe tải
Có những vụ tai nạn, nếu nhìn bằng mắt thường thì chúng ta có thể thấy nó rất tồi tệ nhưng những thông tin mà ECU nhận được lại cho thấy rằng va chạm đó chưa đến mức phải dùng đến túi khí. Thực tế cho thấy, có những tình huống chắc chắn túi khí không nổ đó là rúc gầm xe tải, lộn vòng trên không, rơi xuống hố, va chạm lề đường, di chuyển ở tốc độ 30-35 km/h đâm vào vật đang di chuyển. Một số nguồn tin ô tô cho biết, trong tương lai, túi khí giữa sẽ sớm được phổ biến. Lúc đó, chắc chắn, người ngồi trên xe sẽ được bảo đảm an toàn hơn.
Theo các chuyên gia , sở dĩ các nhà sản xuất xe hơi và túi khí không thiết kế để túi khí nổ trong những tình huống ít nguy hiểm vì những lý do sau:
Nếu túi khí nổ khi xe đâm vào gốc cây thì tài xế sẽ gặp nguy hiểm khi xe đấu đầu xe tải. Bên cạnh đó, khi được kích hoạt, túi khí phát nổ rất nhanh (trong chưa đầy 1/1000 giây) nên nó không khác gì cú đấm trực tiếp vào mặt và ngực người ngồi trên xe, gây choáng, ảnh hưởng tới sức khỏe.
Nguyên nhân tiếp theo liên quan đến giá bán của bộ túi khí. Tại Việt Nam, giá bán của một bộ túi khí không hề rẻ, từ 40 – 100 triệu tùy loại.
Nguyên nhân cuối cùng khiến cho các nhà sản xuất xe hơi và túi khí không để túi khí nổ trong những tình huống ít nguy hiểm là nếu túi khi nổ trong những tình huống ít nguy hiểm thì khi gặp những tình huống nguy hiểm hơn, người ngồi trên xe sẽ không có cái gì để bảo vệ nữa.
Ngoài ra, theo các kỹ sư xe ô tô và những người có nhiều kinh nghiệm lái xe ô tô thì túi khí và dây đai an toàn là hai bộ phận mặc dù hoạt động độc lập nhưng lại không thể tách rời. Chính vì vậy, để đảm bảo an toàn trên những hành trình, bạn nhất thiết phải thắt dây an toàn. Trong trường hợp va chạm mạnh, cần kích hoạt túi khí mà người ngồi trên xe không thắt dây an toàn sẽ rất dễ bị hất văng về phía trước, đập đầu vào kính lái, đập bụng vào vô-lăng. Lúc này, túi khí nổ cũng sẽ không thể bảo vệ được vùng đầu của bạn.